Алесь Разанаў
ДОЖДЖ: ВОЗЕРА Ў АКУПУНКТУРЫ
Пункціры
Падрыхтаванае на падставе: Алесь Разанаў, Дождж: возера ў акупунктуры. Пункціры, — Мінск: Выдавец I. П. Логвінаў, 2007. — 162 с.
ISBN 978-985-6800-42-2
Copyright © 2015 by Kamunikat. org
Залевы.
Дражняць міражы.
Гудуць вятры пры падыходзе...
Мы кожны дзень на рубяжы
былых i будучых стагоддзяў.
Калі ўсе згублены ключы,
калі ні шанцу,
анічога —
усё ж ідзі,
любі,
крычы
i пасягай на перамогу.
Не вернецца воін,
вандроўнік не вернецца,
вернецца сейбіт...
Заўсёды
вяртаецца сейбіт.
Што будзе з намі? —
клінам свет.
Што будзе з ім? —
няўжо дарэшты?. .
Гасподзь не ведае як след,
Гасподзь вядзе эксперыменты.
Вядзе, закружвае віццё
турботаў,
хмелю,
пуцявінаў.
I папярэдняе жыццё
усё глыбей,
у сарцавіну.
Адшчыкну вугельчык ад палена
перакідваць з далоні на далонь...
Замірае, дыхае нятленны
спадарожнік, продак мой — агонь.
Мінула, знікла...
I ў траве
прамень бязбоязна іграе.
Але мінулае жыве,
яно за намі назірае.
Ды ёсць яшчэ прастор далёкі
i сцежка — доўгая, бы ўздых...
Ты сам з сабой не адзінокі,
a між людзей: куды ж ад ix?!
Развей няведання туман
i адкажы нам,
непазбежнае,
ці гэта час належыць нам,
ці гэта мы яму належныя?
Я ix прыдумаў:
абавязкі!. .
Я ix стварыў, я гаспадар,
Мне надакучыла ix ласка,
ix непрадбачаны цяжар.
Не адпускаюць абавязкі.
Шукаем ісціну.
Сцюдзёна
яна ў азоне i ў вадзе...
Яе не знае здавалёны,
яна сасмяглага вядзе.
З дзівотнай вечнасцю ў хаўрусе
да супярэчнасцяў прывыкну.
Застацца каб! — не застануся.
Бясследна знікнуць бы! — не знікну.
Тут толькі лета i зіма,
світальны позірк,
сон глыбокі,
i белаплынныя аблокі,
і міг, што быў
i ўжо няма.
У гэтым лесе,
на гэтай зямлі,
нечакана безабаронны,
буду пакутліва ўспамінаць,
як падаюць дрэвы.
Спазнаць —
спазнаеш разважанні,
трактаты, дні, календары,
спазнаеш круг i скрыжаванне,
спіраль...
A ісціну — ствары.
Здаеца, што ўсё ўжо было:
позірк, пяшчотны i чулы,
сонца ў лісці i крыло,
што ўвышыні мільганула.
Чые сляды засыпала пяском,
чые сляды травой пазарасталі.
Нібы мы памыляемся —
прырода
сцірае чаяавечыя сляды.
Каб дачакацца,
не хапіла хвіліны,
каб назаўсёды расстацца —
хапіла якраз
хвіліны.
Прыйшла —
туман на мураву —
звінець,
ах, восень,
ганарыцца...
Сланечнік згубіць галаву,
празрыста ясень загарыцца.
Паміж дзвюма бяздоннямі
маўчання пульсуе думка —
голас пра маўчанне.
Людзі,
аблокі,
дрэвы,
з якімі ў мінульш расстаўся,—
няма да каго вярнуцца —
таксама з мінулым рассталіся.
Магчыма, выслалі лісты на доле
i напісалі птушкі на аблоках
фармуліроўку вечнага закону,—
адлёт i одум —
восень наступае.
Перакладаю шэпт дажджу,
пагляд вачэй,
трымценне гаю...
Кранаю,
слухаю,
гляджу,
я не пішу — перакладаю.
Няма звароту у маленства...
A хвалі — блізкая радня —
завабяць, знойдуць падабенства...
Але гняце нас глыбіня —
няма звароту у маленства.
Свет у аблозе навальнічных хмараў,
агеньчык у аблозе цемры —
крык не праб'ецца,
скамянее сказ...
Як выказаць цябе, маё маўчанне?
Перажыву —
i сны, i дзеі,
i шчасце (вышай галаву!. . ),
i здрады ўдар, i час надзеі,
i сэрца плач...
Перажыву.
Блакіт нябёсаў,
луг стракаты
больш не узрадуюць таго,
хто страціў сэнс.
Бо сэнсу страта —
то, пэўна, страта усяго.
Як пехацінец долу сціх,
уцяўся ў жвір,
ніхто, ніякі,—
перачакаць бы гэты міг,
уберагчыся да атакі.
Паміж усім на зямлі
дзве адлегласці:
паменшыцца адна —
павялічыцца другая...
Калі мы далёка — блізка,
калі мы блізка — далёка.
Вярнуць... вярнуцца б
познім госцем
у юны свет,
у маладосць...
А хто захоча ў маладосці
застацца гэтакім, як ёсць?!
Самыя грозныя пытанні —
простыя пытанні.
Іx вылепваюць дзеці:
навошта? чаму? калі?. .
Ды сплываюць пытанні,
праходзяць пытанні,
застаёмся адны мы.
Пытанні былі...
Ляцяць —
праз леты... зімы...
о птахі,—
дзень i год...
Iм не зямля радзіма,
радзіма ім палёт.
Блукаюць сны
у лабірынце розуму,
i ў снах
блукае розум —
шлях людскі.
Прыкмеціць позірк
хмары i абсяг,
учуюцца зацішша, бездыханне...
I толькі думка,
вымкнуўшы маланкай,
знітуе ўсё
i рынецца ў бязмежжа.
Дарога дадому...
Усе дарогі,
якімі хадзіў i ездзіў,
убірае дарога дадому.
Выбіўся з рытму часу —
падаю
ў бездань часу.
Піць малако...
Не ведаць млосці,
не вандраваць па гарадах,
быць маладым у маладосці
i памяркоўным у гадах.
Піць малако.
Бядую: страта,
радуюся: страта...
Воўк-санітар —
нас насцігае страта,
i неадступна гоніць,
i ніколі
не ведае ні літасці, ні жалю —
усё слабое забірае страта.
Бядую: страта...
Радуюся: страта...
Аднойчы,
калі закончу ўсе справы...
О, колькі трэба зрабіць,
калі закончу ўсе справы!. .
A стоміцца сонца, i неба
туман апануе густы —
акрыюць азяблую глебу
налітыя сонцам лісты.
I дрэва —
барва i прагалы —
лісты крамяныя свае,
якія ўчора ўберагала,
цяпер самохаць аддае.
Голас клікаў —
таму прыходзіў...
Замаўкаў ён,
калі прыходзіў.
Чакаюць навальніцы хвоі —
a навальніца вызначыць абраных,
якія упадуць ад перуна.
Праз момант i праз век
вяртае рэха,
вяртае рэха слова,
думку,
жэст,
вяртае нас саміх... —
так помсціць рэха.
Дзіўная бітва —
з бязмежнасцю,
i дзіўны рахунак
у бітве з бязмежнасцю —
не перамогшы,
загінуць волатамі.
Век хуткасцяў, век паскарэння
хутчэй,
няспынка,
назусім...
У будучыню, у азарэнне,
мы, быццам падаем, ляцім.
Сярод усіх вятроў
адзін спадарожны.
Сярод усіх шляхоў
адзін незваротны.
Куды? Адкуль?. . —
маўчанне.
Не дасць адказу час.
Стаю — i сам пытанне,
іду — i сам адказ.
Паўхвілі да ратунку —
i жыццё —
гады...
дзесяцігоддзі —
ўсё жыццё
знячэўку пераважвае паўхвілі.
Усё мы маем —
пільным вокам
акінь зямныя берагі...
Але адзін памрэ ад спёкі,
памрэ ад холаду другі.
Праб'ецца даўні запавет —
i стане цяжка,
стане дрэнна...
Але ужо не марны свет,
i шлях, i клопат недарэмны.
Адменная чарга —
чарга дарогі,
восені,
задумы...
I нават выпадак,
i нават непазбежнасць
марудзяць
i пільнуюцца яе.
У вечаровым аўтобусе
чуваць урыўкі людскіх размоў...
Зрэшты, усе размовы
урыўкі чагосьці.
Кружацца ўвышыні буслы —
неўзабаве вырай.
Пазіраем на ix —
i паглядам адлюстраваным
бачым сябе.
Наведваюся ў мясціны,
дзе ўжо некалі быў,
і не ведаю, як растлумачыць
дрэвам, людзям, сабе самому,
што ўжо мяне двое,
i не ведаю, чым запоўніць
прагал паміж мною гэтым i тым.
Не сплю. Адліжна. Поле
туманіцца ў акне.
Міжчассе — ў наваколлі.
Міжчассе — ува мне.
Нікога,
хто ў тэты свет прыходзіць,
не абыходзіць доля:
атрымліваюць усе без вынятку
два найвялікшыя падарункі —
жыццё i смерць.
Спазніўся ўстаць
i спазніўся легчы,
спазніўся пачаць работу
i спазніўся скончыць —
i пачалі мяняцца
месцамі дні i ночы,
вынікі i прычыны,
i я апынуўся насупраць самога сябе.
Смерць косіць салому —
зярнят скасаваць не можа:
ратунак у лішку.
Карэнне i лісцё.
Бальшак жыцця зямнога.
Цябе сустрэне Ўсё,
а правядзе Нічога.
Як стары мудры вуж
шукае вузкае выйсце,
каб скінуць старую скуру —
так i я патаемнай вужовай натурам
шукаю сабе перашкоды,
хоць i пярэчыць гэтаму розум.
Гукаю цябе ў мінулым,
гукаю цябе ў наступным —
ты адгукаешся рэхам
майго гукання.
Сустракаюся ў думках з тымі,
каго няма побач.
Для кагосьці
і я таксама ўспамін,
для кагосьці
i я гэтаксама думка.
Час —
калі адна мэта
слухаецца другую.
Бясчассе —
калі замінае
кожная кожнай.
Такі рухавы малы:
амаль што выслізгвае ca свету,
такі нерухомы стары:
свет амаль што выслізгвае ад яго.
Навокал праталіны.
І толькі тую сцяжыну,
якой мы заўсёды хадзілі з табою,
не адпускае зіма.
Сярод гамонкі анямець,
з паўтораў выбіцца,
з кружзння,
i — бы ўваскрошання — хацець
сабе не ўдачы —
паражэння.
Сяджу дома —
не падарожнічаю, не вандрую.
Падарожнікі апавядаюць
пра свае ўражанні i назіранні —
назіраю адно за імі.
За крок да ўдачы
спынюся,
за хвіліну да перамогі
паглыблюся ў одум...
Сябры ўздыхнуць i адыдуць прэч,
жыццё ўсміхнецца i спыніцца побач.
Усё мінае, - сказаў мудрэц,
i ўсе з ім згадзіліся.
Аднак засмяяўся непадалёку дзіцёнак,
i ўсе, азірнуўшыся, успомнілі:
i настае.
Снег растае.
Шкада —
i яго,
i сябе чамусьці.
Сакавік.
Усё паварочваецца ў наступнасць.
Праз чорнае голле блішчыць
востры маладзічок.
Вяртаюся да ранейшых размоў,
да ранейшых сустрэч,
магчымасцяў i абавязкаў —
каб узяць тое, чаго не ўзяў,
каб пакінуць тое, чаго не пакінуў.
Я — рака.
Цяку ад таго, дзе быў,
кім не стаў...
А яно даганяе мяне берагамі.
Калі твая будучыня
сумесціцца з будучыняю сусвету –
усе словы дарэчы,
усе ўчынкі да месца,
усе стрэлы ляцяць у цэль.
Азірнуўся —
нехта бяжыць па маіх слядах:
сухое лісце.
Адкрывае абсяг
думка-голас,
a думцы-бязмоўю
адкрываецца неабсяжнасць.
Асеннія хмары. Імжа.
Няма куды больш спяшацца,
няма куды больш паспяваць —
суцяшае дождж.
Выбег на сцежку
няўрымслівы дзьмухавец
i разгубіўся:
што будзе?!
Хіба іду зямлёй?!.
Іду сабой —
бесперастанна сцелючы пад ногі
свой цень,
свае намеры,
свае мэты.
Аблётваюць буслы зямлю кругамі,
каб увабраць яе ў сябе дарэшты
i скіравацца,
вольнымі ўжо,
ў вырай.
Дом знеслі.
Застаўся сад.
Як пастарэлі адразу дрэвы!
Людзі
глядзяць у будучыню,
мінулае —
на людзей.
У лесе пахмурым
бярозы —
белыя паланянкі.
Маленства:
пад шэраю глебаю
жоўты пясок —
радовішча залатое.
Ёсць лепшыя за мяне,
ёсць горшыя,
але сам я
ні лепшы, ні горшы —
адзіны,
угледзьцеся... —
чалавек
моўчкі кажа людзям.
Вулічныя ліхтары —
ці начныя сонцы:
той самы цень
ляжыць на тым самым месцы.
Каб зразумець сябе —
думка
дзеліцца ка дзве долі:
адна становіцца паляўнічым,
другая — уцекачом
i спасцігаецца,
калі гіне.
Стаю перад кніжнай паліцай,
гляджу,
не чапаючы ix,
на кнігі —
чытаю сваю душу.
Бабуля з пад'езда:
усё цяжэй ёй спускацца па лесвіцы,
усё цяжэй падымацца,
усё цяжэй заставацца дома.
Марафон:
бягуць
людзі навыперадкі
ca сваім целам.
Адчыняю паштовую скрынку:
газета, часопіс, ліст... —
усё, што было i раней дагэтуль.
А кожны раз
чакаецца вестка.
Напярэдадні Новага года
шлём свае віншаванні-зычэнні небу,
a яно — ўсёй зямлі:
сняжынкі.
Дрэва:
крывыя галіны,
крылатае лісце,
скрытыя карані.
У дзедавай вёсцы:
гляджу на аблокі —
бачу людзей.
Пад шэрым небам
між шэрых палёў
зялёны агонь надзеі:
палетак руні.
Сосны: ўзышлі на самы
высокі пагорак
i вось разважаюць:
куды далей?
Той крок,
якім я не здолеў
ступіць напрасткі,
ператвараецца ў мноства крокаў
па крузе.
Блукаю
па горадзе незнаемым.
Ніхто мяне тут не спаткае,
ніхто не пярэйме,
ніхто не скажа:
ты сёння не гэтакі, як звычайна.
Раніца.
Дворнік мяце тратуар —
ніяк не патрапіць
змесці свой цень.
Я там ужо быў,
i гэта я ўжо рабіў,
i тое ўжо зведаў... —
стаю сярод белага дня
з жыццём ашчаджоным
для невядомай справы,
для невядомай думкі
i для невядомага дня.
Канчаецца лета:
лісце
туліцца да галіны,
галіна — да дрэва,
дрэва — да каранёў,
Снег растае —
а тэтак
шмат абяцаў,
калі падаў.
Як бы ні мкнулася дрэва
у неба,
яно ўсё роўна не дасягае
неба...
Але, магчыма,
ніякага іншага неба няма,
апроч самога імкнення.
Калі ўсё наўколле
я ведаў на памяць,
тады ўзяў у павадыры
незнаёмага чалавека —
i сцежкі скрануліся i павялі
ў невядомасць.
На адну шалю вагаў
паклаў я хлеб,
на другую — камень,
але калі яны ўраўнаважыліся,
не змог
паверыць, што важыць хлеб
гэтулькі ж,
колькі камень.
Сцежка па-над абрывам:
па ёй прывабна ісці,
на ёй кожны крок
змястоўны.
Парастак, што прабіўся
праз пласт асфальту,—
усе пешаходы
табе саступаюць дарогу,
быццам вялікаму дрэву.
Дрэмле на летнім дажджы
спутаны конь —
спутаная прастора.
Праехаў з канца ў канец
увесь горад.
Трэба вяртацца:
прыпынкі
адлічваюцца наадварот.
Над небакраем акрэсліўся
жоўты ветах —
вушная ракавіна
нематы.
Думаў аб вечнасці.
Чорна-чырвоны матыль
прыляцеў,
сеў мне на руку,
стаў думаць разам ca мною.
Скача па сцежцы
перад дзіцяцем
нязграбны вялізны грак:
не хочацца лётаць?
Што ўбачыў
я ў горадзе іхнім за дзень —
распытваюць гаспадары,
быццам самі
яны ўжо не могуць убачыць
таго, што ў ім ёсць.
Сярод красамоўных кветак
знямелы сівы палын:
ён адзін
чуе i разумее,
што кажа лёс.
Сівітае,
Першай убачыла гэта зорка,
што пагасіла сваё святло.
Стаю ў вялізнай чарзе.
Перш, чым з апошняга
стану першым,
пабуду ўсёю чаргой.
Летні раптоўны дождж.
Я прытуліўся
да ніцай вярбіны —
i мноства лістоў на міяне глядзела,
нібы здзіваваныя вочы.
Нехта назваў уголас
маё імя.
Хвіліна —
i зноў яно стала
тым, чым было заўсёды:
голасам цішыні.
Паслаў у прастору думку,
апамятаўшыся — другую...
Што робіцца зараз там,
у абсягах вашых,
думка-крумкач
i галубка-думка?!.
Старая бярэзіна
ля акна —
світанак,
што доўжыцца цэлы дзень,
што доўжыцца цэлую вечнасць.
Непрыкметны прахожы —
як ён стараецца стаць
яшчэ болыш непрыкметным,
каб людзі не заўважалі,
што ён зняможаны
і стары.
Заляцела ў пакой пчала —
зумкае,
б'ецца ў шыбу
i не знаходзіць выйсця.
Гэтак i мы?!.
Уздоўж начнога перона
такія самотныя ліхтары,
быццам прыйшлі
кагосьці праводзіць
i не могуць успомніць — каго.
Афарбавалі ў парку
замшэлы валун —
i памерлі
стагоддзі.
Зноў выпадкова сустрэўся
з адным выпадковым сустрэчным:
хіба
ён па-ранейшаму незнаёмы?
Пеўні,
пазвязваныя матузамі:
ix прадаюць —
а яны спяваюць.
Нехта надзвычай знаёмы —
быццам світала ўваччу —
набліжаўся насустрач.
Ах, гэта проста
жаночая прыгажосць.
Жывём пад высокімі дрэвамі —
вышэйшыя за саміх сябе
на вышыню дрэў.
Машыны глядзяць
вачамі людзей,
людзі — вачамі машын:
ці знойдзем
дарогу ў наступнасць?!.
Дождж напаіў зямлю —
i вочы
расплюшчыліся ў зямлі
i ўбачылі неба.
Стары мураваны дом:
становіцца ён з гадамі
усё больш адметны,
усё больш сапраўдны,
усё больш жывы.
Дзівосныя рыбіны — уначы
плаваем у бязмежжы, a ўдзень
блукаем па сушы, шукаючы ў ёй
рэшткі страчанага бязмежжа.
Паўрасталі ў зямлю
замшэлыя камяні
з незразумелымі літарамі:
на зямлі
нікога не засталося,
хто змог бы ix прачытаць?!.
Спрачаюцца людзі ў чарзе,
а ззаду,
за ўсімі,
стаіць самотнае неба
i ўсім уступае сваю чаргу.
У апусцелых дрэвах
пустое гняздо:
мінула,
пакуль яго ўбачыў,
лета.
Сярод зялёных кустоў
язміну i бэзу
зялёная лаўка.
Якой яна стане самотнай,
калі ападуць лісты!
У старажытным парку
раптоўна ўзляцелі
гурмой вароны:
нібы жывая істота,
ў галінах вагаецца крык
i ўспуджвае наваколле.
Які агромністы дом!. .
Тут што ні дня
то свята,
а то жалоба.
Аркуш паперы —
аркуш жыцця:
забіраецца час,
збіраюцца знакі.
Усё змясцілася ў маім целе:
безліч вякоў,
безліч жыццяў,
а сам я —
не.
Яшчэ не світала —
прастукацелі па вуліцы
нейчыя крокі.
Пра што яны гаварылі?
Нешта i пра мяне.
Дрэвы ўскрай прорвы:
стаяць —
бы схапіліся ў бітве
з лесам.
Ca старажытнага бору
насоўваецца змярканне.
Ці — старажытнасць?
У парасткаў-клёнікаў
такія ж сапраўдныя,
як i ў вялікіх кляноў,
лісты
i — такая ж сапраўдная восень.
Світае —
так паволі,
так неахвотна,
нібы засталіся на цэлым свеце
насельнікамі адно толькі
шэрыя камяні.
Прачнуўся ўночы:
па чорных дахах
кралася жоўтая поўня,
кагосьці высочваючы —
ці не мяне?
Зялёны мох на страсе —
песнаспеў зялёны
асенняму хмураму небу.
Да каменя прытуліўся
жоўты кляновы ліст —
хочацца стаць каменным?!.
У вокнах
запальваецца святло.
Хто праходзіць узбоч дамоў —
зазірае ў вокны,
хто ўнутры —
засланяе вокны.
Быццам само чаканне
увасобілася i стала
постаццю —
дрэва на гарадскім прыпынку.
Глухія завулкі.
Бляклыя ліхтары.
Хаваецца рздкі прахожы
ад цемрадзі ў светлыню,
ад светлыні — у цемрадзь.
Застаўся вісець на сцяне
пажоўклы
леташні каляндар:
гэткія самыя дні,
гэткія самыя тыдні, —
a ўсё ўжо не гэтак.
Леташнія аб'явы:
чытаюць ix адно толькі
вецер i дождж,
пакуль
не прачытаюць дарэшты.
На небе ўзышоў
вусцішны,
даўні,
відушчы месяц —
i распазнаў мяне
ува мне.
Убачыў на вуліцы, у прыцемках,
чалавека,
надзвычай падобнага на майго —
ужо нябожчыка - бацьку.
О як мне хацелася
ўслед пайсці,
о як мне хацелася папытацца:
хто ён?!.
Акрыла наўколле шэрань:
кветкі паніклі,
камень зацвіў.
Кладка на гразкай дарозе —
нібы падае
руку незнаемы сябра.
Гусіныя крыкі
ў асеннім полі:
заўтра — зіма?
Абапал гразкай дарогі
белыя лапікі,
белыя іншасветы:
сляды зімы.
Над горадам,
дзе жыву,
падае светлы,
світальны,
вясковы
i заўтра ўжо тут не патрэбны снег:
заблудзіўся?!.
Справы,
якія здаваліся неадступнымі,
адступіліся...
Вось ты i вольны,—
сказала ўранку душа.
A ўвечары дадала:
i лішні.
Нібы святочная ёлка,
ззяе
вокнамі новы дом:
ці за кожным — радасць?
Зыпаў на досвітку снег:
бязмоўна
спявае наўколле.
Свеціцца
нізкае сонца ў вокны —
i постаці дрэў
блукаюць навобмацак
па пакоі.
Сам-насам з зімою:
вось i настала твая пара,
сутонлівая яліна.
Снег сышоў —
i ўзышла
леташняя трава.
I што мне з вамі рабіць,
шматкі мінулага часу?!.
Цягнецца з коміна
i растае
дым у паднеб'і —
сцежка,
што не варочаецца назад.
Па заінелым трамвайным акне
хтось напісаў:
«Я кахаю».
Усе пазіраюць на свет
праз гэтыя словы.
Над вёскай,
утуленай у зіму,
заззяла першая зорка...
I засталася яна ў душы
такой — неадлучнай ад зоркі.
Не спяшайцеся, кіламетры:
я ж яшчэ не прайшоў
гэты шлях
душой.
На снежным узмежку
калышацца ссохлы быльнёг:
ужо не пужае сцюжа?!.
Адліга.
Вяршаліны дрэў
намацваюць неабсяжнасць.
Падмерзла зямля —
стала суха,
сонца ўзышло —
стала слотна:
жыву — нібыта іду
па раздарожжы сусветаў.
Пачатак вясны —
сустрэча
усіх пораў года.
Хто яшчэ ходзіць у шапках зімовых,
хто — ужо ў летніх,
а хто — наогул без шапак.
Паляць у садзе
леташнюю лістоту.
Дым
лашчыцца да галінаў:
родны?!.
То хмары, то сонца...
I тэта ўсё,
што даюць нябёсы?!.
I гэта ўсё,
што чакаецца ад нябёсаў?!.
Чарнеюць на схіле
палосы i плямы:
аўтапартрэт агню.
Разводдзе.
Быццам чыясьці рудая шапка —
стог сена ў вадзе.
Не бойся, муха-нязграба:
хіба я стану сягоння
цябе чапаць,
калі зіма перажыта?!.
Падмерзла дарога:
нібы нерухомыя лодкі,
на ёй засталіся нашы
учорашнія сляды.
Стаіўся за дрэвам —
i для паловы свету
стаў толькі дрэвам.
Натрапіў у кнізе на захаваны
білет цягніковы:
не ведае ён,
дзе я быў,
не памятае —
куды ездзіў.
Вяртаюцца з выраю птушкі —
зямлі
вяртаюць нябёсы.
Каштан
у набраклых пупышках:
прыгожы
будучай прыгажосцю.
Садзяць бульбу: цяпер
думай сама,
турбуйся сама,
як выбрацца з гэтай сховы.
І табе ахвота
з усімі разам
пабыць на свяце вясны,
пякучая крапіва?!.
Сад атуляюць плотам.
А ён усё роўна
цвіце для ўсіх.
У ранку я выйшаў з дому
i ўвесь дзень ішоў
у кірунку да сонца.
Якім супярэчлівым аказаўся
мой шлях!. .
Ці чуеш,
асушаная балацінка:
кнігаўкі прыляцелі?!.
Пачало неўпрыкмет змяркацца —
i неўпрыкмет
аціхла гаворка,
a ціша загаварыла.
Стаяць на балоце
стагі
з аснежанымі вярхамі —
тутэйшыя горы.
Рэчка замерзла.
Мост
здзіўляецца лёду:
адкуль ты ўзяўся?!.
Па непарушным снезе
лёгкі заечы след
i чалавечы —
цяжкі.
Ялінка на сметніку.
Вось i ўвесь Новы год!. .
Вось i ўсё наваселле!. .
Зімовае сонца.
Імкнуцца ўстаць
са снежнай пасцелі
цені.
Зіхоткая поўня —
акно,
з якога
глядзіць у душу нябыт.
Чакаем таксоўку ўначы:
чарга
пасунулася на адно месца —
i то весялей.
Зімовыя прыцемкі:
снег настае,
растае наваколле.
Вісяць між пупышак
замерзлыя кроплі —
таксама
вясны чакаюць?
Абудзіўся сярод суровых
зімовых палеткаў:
куды пацячэш,
ручай?!.
Які пахмурлівы небакрай!.
Адтуль
вясна надыходзіць.
Чырвоны дом на гары —
уволю
я ў ім нагутарыўся б
з цішынёй.
Бягуць ручаіны
у полі —
звівы
жвавай гаворкі.
Бярэзіна
i без лістоты,
шпакоўня
i без шпака —
пытанні, узнятыя ўгору:
ці не забыўся
пра ix сакавік.
Беляць у садзе вясновым
камлі —
галіны
самі пабеляцца неўзабаве.
Вісіць i не падае
у паветры
зялёны дождж:
ніцыя вербы зазелянелі.
Н е бойся цячы, ручай,
у яры i ў ямы:
рака
цябе не забудзе.
Вясновы самотны вечар.
Гуляе дзяўчынка
у хованкі з маладзіком.
Ля лазні
бярозы ў набраклых пупышках
i дзед-прадавец
з вязкай леташніх венікаў:
не спазніўся?!.
Гром загрымеў —
i адразу
аціхлі ўсе галасы:
нябёсы гавораць!
Першыя кроплі дажджу:
на плітах
азбука кропак.
Ладкуюць гнёзды гракі:
абламанае вецце
зноўку
вяртаецца дрэвам.
Здалечыні,
праз начную імглу
агеньчыкі замігцелі:
адзіны ва ўсім наваколлі дом,
што не спіць,—
бальніца.
Вішня наўскрай дарогі:
спяшайся
першаю расцвісці —
у пчол
абранніцай будзеш.
Кроплі дажджу
пастукаліся ў акно —
ці мо самі нябёсы?!.
Прарэзаліся на градках
стрэлкі цыбулі:
вачам дзівунак.
Ходзіць паважны грак
між квітнеючьіх сліў
па двары —
гаспадар,
што вярнуўся з замежжа.
«Даў Бог —
пражыла цэлы век,
а не ведаю,
у якім баку сэрца... » —
бабулі
ў царкоўным падворку.
Шчыміцца ў плот
цікаўная крапіва:
што тут,
у агародзе?
Вяду вясноваю вуліцаю
з бальніцы маці
сваю старую —
вяду
сваю старасць.
Бэзавы куст заквітнеў —
у доме
парасчыняліся вокны.
Крывенькая яблыня ў полі —
хоча ўцячы
з гэтага месца,
дзе пасадзілі?!.
Цвітуць на бальнічным двары
жоўтыя дзьмухаўцы —
уцеха
вачам чыімсьці.
Селяцца ў коміне хаты
вароны —
зрабіцца
чарнейшымі захацелі?!.
Калючы асот —
але вунь, глядзі:
пчала з ім сябруе.
Дом з каляровымі аканіцамі —
матылькі
разгарнулі крылцы?!.
Мокне на беразе возера
з вудай рыбак —
злоўлены язь
ловіць ротам дажджынкі.
Зона,
I як вы зайшлі,
бярозы,
туды — за калючы дрот?!.
Старыя дамы:
хацеў бы
зайсці ў кожны з ix,
у кожным
пажыць хвіліну.
Сеў матылёк на куст
квяцістага бэзу —
i ўбачылі ўсе адразу,
які фіялетавы бэз,
а матылёк — бялюткі!
Паўзлазілі дзеці на дрэва:
дом,
што дарослымі не заняты.
Ледзьве відаць яго —
a запоўніў
сабою ўсё паднябессе:
жаўрук спявае.
Бульба цвіце.
У рамонкаў
круглыя вочы.
Вадасцёкавая труба —
увага,
што скіравана адразу
у неба
i ўдол.
Бярэзіна ўсохла,
a ў вершаліне
красуе зялёная амяла:
пераможца лёсу?!.
Каля зялёнага дрэва
скульптура з дрэва:
маўклівая спрэчка
пра дасканаласць.
У вёсцы.
Як дзіўна зноўку пачуць
гаворку,
знаёмую з немаўленства,
ад незнаемых людзей.
Ускрай маладога жыта
сінія васількі —
сінія буквіцы
ў кнізе лета.
Сохнуць на плоце збанкі:
штыкеты
займелі галовы?!.
Хаваецца між дамоў
зіхатлівая поўня
цыганка нябёсаў.
Вецер павеяў,
закалыхаўся зялёны чарот —
i ўзнікла
р a з м о в а.
Перасяляемся.
У кватэры
селіцца рэха,
у рэху –
пражыты час.
Усё ў ім галініцца,
усё разнастайваецца,
усё
няспыннае паўтарэнне:
дрэва — ці, можа, само жыццё?!.
Косяць —
але ні для кога:
такі твой лёс,
трава-гараджанка.
Не замінайце,
ветахі-ліхтары:
дзіўлюся на поўню.
Па-над запруджанай вуліцай
лётаюць жвавыя матылькі:
машыны гэтак
не могуць.
У горадзе бор —
ацалелы гурт
упорлівых абаронцаў.
Навеялася да весніц
хваля пяску —
хваля мёртвага часу.
Спахмурнела —
i глыбіня
вярнулася наваколлю.
Канчаецца дзень —
у дрэў
выраслі цені.
Пад плотам
пасохлы дзядоўнік
i дзед-жабрак:
пабрацімы?!.
Шчаслівіцы-вербы:
такая сухмень —
а яны з ракою.
Бяроза каля царквы –
дзве белыя постаці
прыгажосці.
Дождж!. . Дождж!. .
I дзе ты быў усё лета?! —
плачуць сады.
Падаюць дзічкі ў траву —
i адтуль цікуюць:
ці хто ix возьме?
Старая таполя
з парэпанаю карою —
цякуць
па ёй ручаінкі часу.
Такая празрыстая далячынь –
відаць
нядаўняе лета.
Зграбаюць жанчыны ў кучу
апалае лісце —
i вось ляжыць перад імі
яно, быццам дзіўны
упаляваны звер.
Марудныя доўгія чэргі —
яны адны
яднаюць усіх сягоння?
Дождж церусіцца —
дым
не бачыць, дзе неба.
Згусціўся туман —
i вокны дамоў
сталі вачамі прасторы.
Якая прагная гліна!. .
I з жабрака
сцягвае боты.
На скрынцы для смецця
цярпліва
сядзіць крумкач.
Раніца ўвосень.
На небе туман,
на зямлі слата:
наша надвор'е?
Расклалі ля рынку
цяпельца
i грэюць рукі:
армяне ў Менску.
Ці калі-небудзь
сюды вярнуся?!.
За плынным акном
тасуюцца краявіды.
Снег усцілае зямлю,
на снег
сцелецца жоўта-барвовае лісце:
мастачка-восень.
Пад небам асеннім
калодзежны журавель:
скардзіцца, што не можа
лётаць?!.
Выйшла з аўтобуса
i азіраецца —
ці яе
гэты прыпынак:
старая перасяленка.
Над курганамі туман
ці дым
вогнішчаў старажытных?
Зіма ў лістападзе!.
У скутай рацэ
плаваюць качкі.
Убілася ў берагі
i заўзята
габлюе рачную плынь:
руплівіца-кладка.
У лужыну зазіраюць
познія дзьмухаўцы:
там — сонцы?!.
Вагаецца вецце
асенніх дрэў —
i вагае,
аплёўшы сваімі ценямі,
дом.
Адгарадзіўся ад наваколля
плотам з бярозаў i соснаў
i сам за імі
стаіўся:
лес.
Змяркаецца.
У парку крычаць вароны —
i крыкам намацваюцца,
што яны ёсць.
Такі прыгажун,
а зажураны:
неба не хоча
ужо ўсміхацца табе,
сланечнік?!.
Ветраны ранак.
З дрэў
цярушыцца лісце,
з вачэй
точацца слёзы.
Каменне ў затоцы,
сярод камення
шэрыя качкі:
восеньскі морак.
Лужына.
Захапіла
жоўты кляновы ліст
i зашклілася лёдам:
е й н ы!. .
Зрываецца i ў нікуды
ляціць лістота —
дарогу
паказвае мне?!.
Вострыць i вострыць дзюбу
аб камень крумкач:
ну, ляці ўжо,
досыць!. .
Тулю да грудзей абярэмак
паленаў скалелых:
i ў нас
будзе нарэшце свята!. .
Цягнецца з коміна дым
па-над снежным бязмежжам:
адна
сцежка — i тая ў неба.
Як паніжэлі
платы i вароты!. .
Завулак
у снежных гурбах.
Зімовыя прыцемкі.
Да старой
бярэзіны папрырасталі
вароны — скалелыя камякі.
Збягаюць з дарогі
i пад сумёты
хаваюцца жвава:
змоўшчыкі-ручаі.
Чысты чацвер.
У вокны
стукаецца ўвесь дзень
клапатлівае рэха.
Лётае над красавіцкім
голым палеткам
першаю краскаю
матылёк.
Падпіў —
i трымаецца што ёсць сілы
аберуч за бохан хлеба:
стары вясковец.
Чмялінае свята:
зацвіў
куст вербалозавы
у наваколлі.
Пакінуты дом.
Зазірае ў акно
галінка зялёнай вішні:
няўжо нікога?!.
Блукаю па Вільні.
На даўніх мурах
новыя назвы.
Схаваўся ў царкву ад дажджу:
знянацку
зірнулі знаўпроць святыя.
Дзе — старасць,
дзе — маладосць?!.
Зацвілі яблыні сёння.
Збягаюць струмкі з капяжа:
у асфальце
ямачкі-чаравічкі.
І гэта адзенне?!. —
здзіўляецца клён: касцёл
у леташніх рыштаваннях.
Свецяцца свечкі ў траве:
дзьмухаўцы
абступілі сцежку.
Спеў у нябёсах,
нябёсы ў спеве:
жаўрук.
Боязна,
што заўважаць
i што не заўважаць —
таксама...
Суніцы зачырванелі.
Сярод залатых дзьмухаўцоў
адзін серабрысты:
у німбе?!.
Якімі высокімі павырасталі
быльнік i лебяда:
быў бы малым —
схаваўся б!. .
Вось ужо й скончыўся лівень!. .
A ліст кляновы лісту
перадае ўсё кроплі.
Далёка ісці...
Смакчу
няспелую сліву.
Вецце спусціла
ў замерлы ставок
i сама замерла:
вярбіна ў спёку.
Вуліцу заняло
паважнае шэсце:
ідуць
з пашы каровы.
Убіўся ў самую багну
i ўгору
узняў булаву:
аеравыя ўладанні!. .
Хочаш са мной
паблукаць па свеце? —
Да рукава
бадзяк прычапіўся.
Хаваецца дзень.
У кожным
акне па сонцы.
Акрылася жабурэннем —
i неба
схавала ў сабе,
i з ім
схавалася ад паверхні:
затока.
З рынка нясу на руцэ
капусную галаву.
Ці ведаеш ты,
капусная галава,
колькі «зайцоў» каштуеш?
У ржышчы жытнёвым
конік застракатаў:
яшчэ
нешта не зжата?!.
Шэпчуцца:
ці застацца
стаяць у вадзе,
ці выйсці
усё ж на сушу...
Азёрныя чараціны.
Гронкі рабіны
зачырванелі:
ўгару
горнецца позірк.
Блукаю па вуліцах —
незнаёмец:
сонца то з левай рукі,
то з правай.
Снег у чырвоных лапіках:
выйшлі
з ракі чарадою
качкі.
Прыадчыніліся дзверы кавярні –
i зацвілі
у сцюжным паветры
пахі.
Слізка.
Хапаюся за
паветра!. .
Шуфлямі ачышчаюць
ходнік ад снегу:
гук
рэжа паветра.
Огo, як ты ўмееш!. .
Хапаеш хмызняк —
выкідаеш сечку:
аранжавая машьша.
Што за пажар аблізаў
за ноч
навакольныя дахі?
Адліга.
Чайкі крычаць.
Падамся
на голас — магчыма,
дайду да мора,
магчыма, да акіяна.
Задубянелі:
надзеў на сябе мароз
памытыя апранахі.
Пa геаметрыі дахаў
коціцца яркі шар:
зімовае сонца.
Спаборніцтва спрыту:
ў гармідар
звабілі качак,
ды чаек,
ды галубоў
хлебныя пачастункі.
Які пульхны снег!. .
Гуляюць
дзяўчаткі ў снежкі.
Да чырвані ягадаў
i зеляніны лісця дадаў
таксама i снег свой колер:
усё ты маеш цяпер,
куст на Шарлотэнштрасэ.
За ноч перамог
усе воблакі, а цяпер
трэба з нябёсаў самому знікаць:
ясны месяц.
Размокла:
перадрукоўвае дождж
нанова газету.
У тым акне —
злева направа,
у гэтым — справа налева:
мкнуцца
гурмою аблокі —
i ўсе на ўсход.
Ля кірхі святога Міколы
спыніўся на момант
між голым дрэвам
i надмагіллем
з гатычнымі літарамі.
Адвячорак.
Сцяжынай дайшоў да ракі:
ні моста, ні кладкі.
Далей магчыма
ісці адно толькі
вадою ці — па вадзе.
Адліга.
Мяшаецца, што было,
што будзе.
Танцуе свой танец
i ў невымернасць
уцягвае свет
завея.
Падаюць кроплі з дрэва:
снег —
сіта.
Выпхнуў на ўскрай затокі
качак i лебедзяў ціхамоўчкі
нелітасцівы лёд.
Канчаецца студзень.
Паволі
мяняюцца месцамі
дзень i ноч.
Хоць шый з гэтых латак
апратхі!. . —
ускуранелі
кляныя лісты: зіма.
Лёд на рацэ.
Падаецца
бераг да берага
у адведкі.
Здаволіўся.
Пазірае,
з кім падзяліцца піцай:
румянашчокі хлопчык
на Лімэрштрасэ.
Частка — пад лёдам,
частка — над лёдам:
палонны
чарот.
А летам тут любата!. .
Пад паветкай
лаўкі — прытулак пусткі.
Адліга.
Вада
разводзіцца з снегам.
Вагаюцца цені ля вогнішча —
вырашаюць,
што лепей:
згарэць ці застацца?
У адной руцэ цяжка,
ну а дзвюма няёмка:
нясе ў калысцы-кашы
маленькая мама
дзіцёнка.
Начныя завулкі.
У гуку
пытаецца водгук:
«Хто тут?!. »
Выпаў у снег аловак:
цяпер
пішыцеся, вершы, самі!. .
Ляцяць угору цукеркі.
У маляваных масках
блазнуе
i цешыцца з блазнавання
гановерскі карнавал.
Нагледзеліся на людзей?!.
Ca слупа
здзіраюцца здаўненыя афішы.
«Цяпер i памерці не страшна»,—
гаворка
у новым тысячагоддзі.
Кратаю важкую клямку
зачыненай кірхі.
A звоніць!. .
Адна адной падавалі
прысягі, што будуць
трымацца дарэшты разам?!.
Цагліны
старой камяніцы.
Прачнуўся ўначы.
Стукацяць
настойліва ўдалечыні
цягніковыя колы.
Зважыў
i шчодрай рукою яблык
дадаў звыш вагі:
гаспадарскія жэсты.
Крама адзення.
Зайшоў,
зазірнуў у люстэрка,
выйшаў:
на сёння досыць.
Вечар.
Ад на за адною міма
праносяцца аўтамашыны —
доказы ў нейкай спрэчцы.
«Ці ў гэты бок дзьму?. . » —
ў чарацінаў
пытаецца вецер.
Ківаюць: у гэты... у гэты...
Далека зайшлося.
Не хопіць
ужо, каб вярнуцца дадому,
дня.
Крэсліць на паваротках
крэйдай свае адзнакі
разносчык рэкламы:
сабе на памяць.
Паклалася ў рад
i — ў радасць:
чырвоная чарапіца.
«Ну а далей што?. . » —
ў сяброўкі
дапытваецца сяброўка.
Дзявочыя таямніцы.
Вось так
i вось так!. . — павучае
матуля дзіцёнка.
Аб лаўку вагона
стукаецца пярсцёнак.
У куксінах:
i калi
вы ўжо навучыцеся, як трэба
расці, гарадскія дрэвы?!.
Пацягне раз ён,
раз яна...
Дзеляцца між сабою
хлапец i дзяўчына
адной цыгарэтаю —
бы пацалункам.
Над дахам — маладзічок,
над дзвярыма — падкова:
бліскучая рыфма!
Гляне ў акно i зноў
схіліцца над чыімсьці
адзеннем кравец:
атэлье перашыву.
Снег i трава:
то яна наверсе,
то ён.
Высокія вокны:
адны
свецяцца самі,
другія –
маладзіком.
Змешваюцца з людскою
гамонкай
вароніны галасы:
гановерскае разнамоўе.
Цягнецца дым.
Труба
вядзе перамовы з хмарай.
Ходзіць штодня
тою самай дарогаю
i ўсё адно
нешта знаходзіць:
венік.
Жмурнее.
Далечыня
ўкладае сябе
ў сарцавіну рэчаў.
Накрапвае дождж.
У вежаў
спічастыя шапкі.
Так, так,— стукацяць
па бруку абцасікі.
Азірнуцца?
Прадвесніцца.
Дрэвы
ўслухоўваюцца ў вестку,
пні — ў немату.
Употай зірнуў на мяне
i тут жа
схаваўся за хмарамі:
дзённы месяц.
Ледзь ад зямлі —
a ўжо
адужвае леташкюю лістоту:
трава.
І трохі пагрэўся,
i трохі замёрз:
гараджанін
на першым сонцы.
«I што за пачвара?!. » —
крычаць
узбураныя вароны:
знікае
за дрэвамі верталёт.
Які іерогліф!. .
Уклала ў яго вярбіна
свой жыццяпіс.
Крапае дожджык.
Ля плота мокне
леташняя трава.
«Бывай!. .
Я вяртаюся ў горад»,—
сцежка
развітваецца з ракой.
Сонца ўзыходзіць.
Акно з акном
дзеліцца адлюстраваннем.
Стаілася ў зацені дома —
відаць,
чакае змяркання:
шэрань.
То снег,
то імжа,
то яснота —
адну за адною абноўкі
прымервае краявід.
Бэз у зялёных пупышках:
падрыхтаваў
вясне падарункі.
Спрачаецца з хваляю хваля:
цярпліва
ix выслухоўвае глыбіня.
Сонца ўздымаецца.
Цэлы дзень
будзе вучыць вас бачыць,
сляпыя пупышкі.
Сарваўся з таполі i зноў
вымкнуў угору:
грак
на паветраных горках.
На чорным — зялёнае,
на зялёным — зноў чорнае:
абвяргае паверхню крот.
Стукаецца нецярпліва
ў нязрушную брукаванку
дождж красавіцкі:
кліча
траву на спатканне?!.
Вясна на дварэ!. .
У бульбы
цікаўныя вочкі.
Зрываюцца з вецця
ў рачную плынь
важкія кроплі:
паспелі?!.
Пагодлівы вечар.
Стралою
імчыцца матацыкліст —
узрушвае вецер.
Кракае качка:
збягае
па стромкіх прыступках
голас.
Нямое загаварыла!. . —
Зазелянеў
рунню палетак.
Мые акно гаспадыня.
Дождж
насоўваецца —
каб пасобіць?!.
Пайсці па чырвоным бруку
альбо па чорным?. .
Пайшоў па абодвух:
дождж.
Вясёлка над горадам!. . —
Зрок,
што бачыць усё
шчасліва.
І ў полі аб'явішся, крот,
i ў садзе:
цікава,
што на т ы м свеце?!.
То холад, то цеплыня.
Вароны — i тыя
гутараць пра надвор'е.
На шыбіне дажджавыя
кроплі— акенцы
бястварай увагі.
Лопаецца на каштане
пупышка:
ого як няпроста
вылузвацца з абалонак!. .
Ведаю, ліст.
Ну, перагортвай!. . —
чытае вецер
у скверы з дзяўчынай
кнігу.
Тут ён, дол, тут!. . —
абвяшчаюць кроплі
наступніцам навіну.
На ганку Марткірхі сынку
завязвае мама,
укленчыўшы, чаравічак.
Нядзеля ў траўні.
Прыхінулася да вушака
i глядзіць
прадаўшчьіца марозіва
на аблокі.
Вышэй i вышэй —
i калі ўжо будзе
відаць, навошта расці,
таполя?!.
Чмель адлятае.
«Ужо?!. » —
уздрыгвае кветка.
Еду на ровары
у невядомасць —
мінаю
квітнеючы рай.
Хто парушае
яе ціхамірную плынь?!. —
рака
абураецца вадаспадам.
Старая чыгунка.
Па рэйках
соўгаюцца мурашы.
Схіліў набок галаву
i дзівіцца на казюрку:
хіба яна варта тваёй увагі,
чырванагруды певень?!.
Чакаецца дождж?. .
Няспешна
ідзе ўзбярэжжам ракі
пажылая пара:
у дол
упіраюцца парасоны.
Кірха-руіна:
гром
гутарыць з камянямі.
Бліскае.
У трапяткіх
трэшчынах вокны.
Цокаюць звонка
падковы па бруку:
на годных конях
годна сядзяць i ловяць
усеагульную ўвагу
гановерскія паліцыянты.
Узяў i аддаў:
заняты
сапраўднаю справаю
экскаватар.
Цяпер мы амаль аднагодкі!. .
Стаў на калені —
гуляю з дзіцем.
З важкай аздобай
ідзе паўз пляц
паважная гаспадыня —
са звязкай ключоў
на шыі.
Скончыўся дождж.
Цякуць
адкінутыя адлюстраванні.
І сонца ўзышло,
a ўсё роўна свеціш,
неслух-маладзічок.
У Залатым завулку
даносяцца з кірхі
гукі аргану:
ix галубы ўхваляюць,
шпакі пераймаюць,
a вераб'і выказваюць наконт ix
крытычныя меркаванні.
П'е піва,
чытае газету:
на ганку
сядзіць гаспадар.
Заслужаны адвячорак.
Дзве маладзіцы на развітанне
дораць адна адной
пацалунак:
у звечарэлым сонцы
свецяцца вусны.
На камень каля стаўка
прымасціўся крумкач:
слухае жабіны песнаспевы.
Не будзеш хваліцца цяпер,
хмарнеча,
што ты — нябёсы.
Раптоўны вецер.
Лодка ў рацэ:
палова — ў адлюстраванні,
палова — ў люстэрку самім.
«Хай толькі падступяцца!. . »
Грозяцца хвалям
з берага важкія камяні —
антыхвалі.
Паспела —
й займела душу?
Ў жоўтай грушы
гаспадаруе аса.
Брама на могілках.
Колькі
людзей упусціла!. .
Выпусціла колькі?!.
Сціраецца горад:
у абяцанне
ўкладаецца далечыня.
Цяціва напялася,
З мноства імгненняў
вылучы зараз адно i злучы
з мэтай,
бясхібна абранай,
гановерскі лучнік!
Ідзе, зазірае ў вітрыны
i ловіць
свае адлюстроўванні:
прыгажуня?!.
Яблык упаў.
Шукае
галіна ранейшую раўнавагу.
Сонца зайшло,
а камень
дыхае цеплынёю:
удзячная памяць.
Ветраны дзень.
Атуляе
цішай намоленаю
Маркткірха.
Па-над чырвоным дахам
узнесла ўрачыста рабіна
чырвоныя гронкі:
восень.
Сонца скупее.
I тут, i там
агінаю цені.
Ноч i чыгунка:
жалеза
грукае аб жалеза.
He выпусці!. .
Над слатою
вецер нясе маляўнічы
кляновы ліст.
Дыхнула першаю сцюжаю:
кожны
ліст сам.
Вітаюцца між сабою
праз шкло вітрыны
знаёмыя гаспадыні:
уголас,
ды безгалоса.
Дубовая бочка.
Пабачыць —
i то прыемна.
Трохі раней ці пазней —
сцярушыць
i з клёну, i з ліпы
лісты лістапад.
Нізкае сонца.
Зямлю
засяляюць цені.
Вуліцы з бежанцамі:
шукаюць
лісты прытулку.
Імглою вачэй
узіраецца праз акуляры
ў імглу адвячорка:
бабуля.
Быльнік у шэрані:
у навіну
гэтакая аздоба?!.
Свae лісты разгубіў,
затое
займеў кляновы:
ці вартая мена?
Вартая, хмыз!. .
Блукаю сцямнелымі вуліцамі.
З вітрын
глядзяць узорныя людзі.
Вяршаліны пакруціла,
a лісце не падмяла —
не яе работа:
віхура.
Свеціцца пустатою
кавярня ў імгле:
зайду,
парадую гаспадыню.
Лісты — у апёках:
з марозам змагаецца
крапіва.
Вяду з сабой
мглісты месяц.
У згадках
колішнія паэты.
Рана змяркаецца.
Ca старою
бярэзінаю сарока
дзеліцца нейкаю навіной.
Звон зазваніў:
прастора
займела цэнтр.
«Цяпер i падужацца можам!. . »
На вецер скінуў
аздобу сваю
дзьмухавец.
Спякота.
Хаваецца цень
у дрэва.
Пачакай, не знікай,
белая аблачынка;
мы зноў
сустрэцца не зможам.
Круціць на рынку
катрынку васпан:
разглядаюць
наўколле гукі.
Галоўнае — не выстаўляцца!. .
Між шпал
разлапушыўся трыпутнік.
Апоўдні.
Высокімі галасамі
выкрыкваюцца на рынку
кошты спаржы.
Пад каланадай нязграбна
дзяцюк прымярае шапку з
блішчастай кукардай.
«Пасуе»,—
ківае крамнік.
Павеяла прахалодаю:
шле
рака прывітанне.
Коціцца i бразгоча
па бруку бляшанка:
вясткуе буру?!.
Парожнія сумкі:
шпарка
едзе на ровары
паштавік.
Нават старая сасна
падала свой голас:
музыка-дзяцел.
Узняў ганарліва
свае шышакі:
глядзіце —
i ён з ураджаем!. .
Лопух.
Глянула —
i ca мною
схавалася ад мяне
яшчарка ў схову.
Бязлюдны хутар,
Наставілі вушкі
за шклом вітрыны
файныя кубачкі:
мо хто возьме?!.
У двух абдымаем
вячысты дуб,
трэцяга не хапае:
каго паклікаць?!.
Сонца зірнула —
i ў скрынцы
вулічнага прадаўца
зазалацелі пярсцёнкі.
Дождж:
возера
ў акупунктуры.
Бліскае.
Едзе гром
па вогненных рэйках.
Перамаўляюцца цераз дарогу
дзве маладзіцы:
машыны
з размовы выхопліваюць кавалкі.
Дажджыцца.
У каласах
зярняты — слязіны.
Давай паплывем!. .
Рака
падмывае бераг.
Сонца заходзіць.
Куды-куды
над зжатым палеткам
спяшаешся, матылёк?!.
Куча пяску:
расце
углыб i ўгару паверхня.
«А вось яшчэ што!. . »
Нанова
ўсчынае размову
асенні дождж.
Возера.
У адлюстраванне
падае ліст.
«Дзе мае плёны?!. »
Точыцца скрозь
у шчыліны восень.
Ну хоць бы хто зачапіў!. .
Ля сцежкі
шыпшына ў шыпшынінах
пераспелых.
Дол у жалезе,
у срэбры трава:
навіна
ўсялілася ў наваколле.
Дзе яны, ўсклікі?!.
Ляцяць
над небам сцямнелым
гyci.
Хапаецца за каменне
бурлівы ручай:
няўжо
я ўжо дабег да мора?!.
Лісцё ападае.
Лес
падаецца ў вырай.
Кідаю ў кантэйнеры
слоікі i бутэлькі:
то белы дасць звон,
то зялёны...
Цямнее:
пара
запальваць ліхтары.
Цяжчэе:
пара ўсміхацца.
Нехта павінен прыйсці?!.
За ноч
аздобіла сцежку шэрань.
Махае за плотам
лістотаю бэз:
адчапіся, сцюжа!. .
Ну хто яшчэ здолее так?!.
Па вадзе
бяжыць i сабой ганарыцца
качка.
Куды вы?!.
Плывуць аблачыны:
над голым гаем
бухматыя шаты.
Выпхнуліся на сушу
i ў сон
уклаліся ніцма:
лодкі.
У снежным бязмежжы:
прагалы —
людзі.
Шчэміцца ўслед за мною
у кірху кляновы ліст:
на вуліцы нецікава.
Сцежкі расслізгваюцца:
ідзе
зіма ў адпачынак.
Кропка i штрых:
іглічка
трымае кроплю.
I гэта не тое,
i тое не гэта:
з вядра
выкідвае смецце варона.
З дахаў пазвешваліся ледзяшы:
трохі яшчэ —
i дацягнецеся да долу.
І першы промень табе,
i апошні:
мясцовая кірха.
І гэта работа!. .
Цалюткі дзень
стаіць манекен каля крамы:
ў кішэнях рукі.
Спазняешся?!.
Без дарогі
спяшаецца некуды
еташні ліст.
Ходзіць i працінае
сваёю дзідай
шматкі каляровыя i бляшанкі:
смяцяр-ваяр.
Зацвіў —
i зрабіўся
усім знаёмы:
бэзавы куст.
Між высветленых вітрын
дзве негрыцянкі ўзнёсла
нясуць сваю прыгажосць.
Імклівыя уверцюры!. .
Па мосце
праносяцца цягнікі.
Дождж усчынаецца.
Гладзіць матуля
дзіцёнка па галаве.
Дорыцца гэтаму i таму
сонечны зайчык:
дзяўчаткі
на школьным ганку.
Людна.
Прымерваю на сабе
шматлікія постаці i абліччы.
Піша нястомна
ссохлая чараціна
ў паветры свае пісьмёны:
зялёным у павучанне?!.
Які маляўнічы водгук!. .
Сасна
на ўзбураным узбярэжжы.
Лёткія ластаўкі:
з гукам гук
звязваецца ў ізаглосы.
Вяселле ў завулку.
У грыву каню
ўплятаюць дзяўчаты стужку.
«Так доўга цябе не было!. .
Сцяблінка
выжальваецца лістку.
Парушаны мур.
Упарта
трымаюцца камяні
за даўнюю веліч.
Полымем,
дымам
i попелам,
як i раней,
яднаюцца дуб i бяроза.
Дома.
Бліскучае шво!. .
Зіхаціць
у хмарах маланка.
Таксама ў аздобу?!
Над навагодняй
ялінаю свеціцца
маладзік.
Недзе чакае:
шукаю
у горадзе верш.
Туман:
у наўколля
кружыцца галава.
Жабрачкай ля сцежкі
чапляецца за рукаў:
«Што маю — вазьмі!. . » —
Шыпшына.
Вецер:
былінка
горнецца да былінкі,
а тая — ад.
Шкло запацела:
далонню
адтульваю далечыню.
Туманныя прыцемкі.
Ліхтары
ўглядаюцца ў твар гаворцы.
Хопіць на ўсіх:
імжа —
дотык, рассеяны ў наваколлі.
Бягуць i вітаюцца:
«Grüezi!. . » —
жанчыны
з ліхтарыкамі ў галавах.
Найноўшыя адвячоркі.
У снезе даліна,
у пацерках арабіна:
свята
адна адной.
Вузкі завулак —
ледзь размінуцца:
насустрач
сляпы манах.
Схавалася сонца:
хмара
займела скарб.
Рыфмы i рытм:
ручай
гутарыць з камянямі.
З кім пазнаёміўся —
пазнаю
ў сустрэчных то Ганну,
то Эвэліну.
Згасае за небакраем
чырвоны пажар:
наваколле
у попеле — ў змроку.
Што дзе было?
Дзіўлюся
заплюшчанымі вачамі
ў мінулы дзень.
Махае хаціна
хусцінаю дыму:
дома?!.
У хвалях яліна:
перадае
галіна галіне вецер.
Іду невядомай сцяжынай
за невядомай жанчынай:
некуды —
а прывядзе.
Прабегла па вецці
белая бліскавіца
i засталася:
раптоўны снег.
Завея:
на левы бок
выварочваецца прастора.
Снежнае неба:
ляціць аднекуль
некуды чорнай
адтулінаю крумкач.
У руху i ў постацях:
завіруха
збірае наўколле.
Зляпіліся i грамадою
глядзяць на дарогу
людзі са снегу:
што будзе?
Звоніць упоцемках звон:
куюцца
з імгненняў гукі.
Разуўся — i босы
ідзе па снезе:
зімовы дождж.
«I што мне рабіць з ім,
з дарункам гэтым?!. »
Трымае яліна
на кожнай галіне
па булцы снегу.
Скідаю пальчаткі:
цалуе
рукі мароз.
Усе тут былі:
маўчанне
гутарыць з пусткай.
Вакзальны ганак.
Нячутна прыйшлі
i пайшлі бясследна:
цені на снезе.
Выходжу з дзвярэй —
завіруха
хапае ў абдымкі:
рада?!.
Нападала снегу.
Дрэва
пытаецца ў дрэва:
«Хто ты?!. »
Што гэта робіцца?!.
З глыбіні
дзівяцца рыбы:
цяпельца
расклаў на лёдзе рыбак.
Круціцца ў полі спіраль:
завіруха
уцягвае свет у бездань.
Пярсцёнкі злучаюцца ў ланцужкі:
ручай
бяжыць i гамоніць.
Спевы ўначы:
блукае
ля кірхі вецер.
I як ты тут апынуўся?!.
Па снежнай гурбе
блукае кляновы ліст.
Схаваў галаву ў азярыну –
не хочаш слухаць,
што кажа табе крумкач
з галіны голага дрэва:
лебедзь.
Манета на ходніку:
драбяза,
а выпадак у дарунак.
Нліна ў слязінах:
дарэмна
падаеш, снег?
Кідаюцца снежкі:
усім цікава —
унуку,
бабулі
i ручаю.
I поцемкі, i святло,
i нешта
яшчэ: атуляе
зямлю адліга.
За ноч авалодаў
усёю акругаю:
снег —
прыгожая перамога.
Што сніцца вам —
сонца?
Дровы
паклаліся ў шталагі:
грэю позірк.
Завея.
Глядзіць у вірлівы змрок
i мне махае рукою
акно манастырскае:
сястра Ганна.
I прыляцелі, i селі
на лапках яліны
першыя прыцемкі —
птушкі ночы.
Нешта не так?!.
Адліга
перамалёўвае краявід.
Накропвае дождж:
з парасонам
вітаецца парасон.
І вабяць, i мігацяць
агні
на тым баку возера:
у нерухомым
палёце ноч.
Схаваў галаву ў капуцын,
a далоні
падставіў дажджынам:
манах, прадвесне.
Прабегла залева.
Слядамі
перадрукоўваю брук.
Свеціцца свечка —
просіць,
каб адступіліся ліхтары:
уваходжу
у велікодную ноч.
Так доўга ляцела —
i прыляцела!. .
Скача
ля шышкі хваёвае верабейка —
тлумачыць,
што тут i як.
Заварушыліся валуны?! —
Да першай
травы прыпалі
баран i авечкі.
Піша вясна ў паветры
гучныя гукасловы:
на плітах
вароніны кляксы.
Што там, за плотам?. .
Лічаць
мяне то штыкеціны, то прагалы.
Узняў галаву з-пад крыла
i абурыўся лебедзь:
неспадзяванкай
маю сябе,
небяспекаю маю.
Суцэльнае вуха:
слухае пень,
што кажа сарока.
У гэтулькі нітак!. .
Сшывае
зямлю i нябёсы дождж.
І срэбраны злітак,
i залаты:
азярына
ў алхіміі адвячорку.
Святa ў двары!. .
Цалую
чмялём i пчалою вішню,
што першаю зацвіла.
Тварам да сонца
іду ад сонца;
што хочаш,
тое i думай, цень!. .
Стала ў дзвярах
i чакае,
каму яна дасць дарогу:
спадарыня кнайпы.
У залатых каронах
прынцы прыйшлі
i казку
з сабою прынеслі:
пагорак у дзьмухаўцах.
Дождж даганяе,
дзяўчына ўцякае:
хто першы
адолее вуліцу?!.
Разважае
ў тры розумы светлафор.
На шыях званкі:
складаюць
сімфонію лугу козы.
Вось дзе яна!. .
З крапівою
вітаюся —
рукі купаю
ў зялёным агні.
Косы да пояса:
гожым рухам
дзяўчына ўзмахвае галавой.
Грукае гром —
у прадчассе
перакшталцоўвае час.
Miж кляштарам і цвінтаром
хусцінкай
паслаўся туман
i знікаць не знікае:
блакітныя незабудкі.
Сонца заходзіць:
у двое вачэй
узіраюся ў трэцяе вока.
Чыстае неба.
Паміж гарамі
нацягвае шнур самалёт —
каб сушыць аблокі?
Узнікла i знікла:
тлумачыць
маланку гром.
Рака разлілася:
плыве
шызая качка сцежкай.
Чытайце навіны!. .
Бяжыць
бязлюднаю вуліцай
вецер з газетай.
Узняўся —
гляджу з узгорку
на яблыню ў квецені
i на кагосьці,
хто мною быў.
«Хтo злева,
хто справа,
а я ў самым цэнтры»,—
сцвярджае
трэшчына на сцяне.
Глядзяць у начное
акно ліхтары:
i колькі
вас у мяне ўсіх, цені?!.
Я ўгору,
яна з гары,
усмешка — сустрэчаю:
незнаёмка.
Воплескі:
узлятаюць
лебедзі з азярыны.
Дужыя коні!. .
Карэта
коціцца вуліцай —
з даўніны.
«І што вы хаваеце ад мяне?!. »
лапушыны
выпытвае дождж.
Не ўмею гэтак сабой,
але ўмею імі:
дразды
высвістваюць ноты.
Што там?
Нічога.
А не адводжу
ад звечарэлага неба
позірк.
Апранута ў выбух —
з узгорку ляціць
груша расквечаная
ў бязмежжа.
Гром адмыкае радовішчы:
у краявід
разгортваецца навальніца.
Сабе ад сябе?!.
Чырванее
ў руках у манашкі
цюльпан.
І зверху вада,
i знізу вада:
пахавалі
галовы качкі.
Ловіш навіны?
Слімак
выставіў рожкі.
Вецце — грымоты,
камель — маланка:
сасна
спрачаецца з навальніцай.
Пазвешваліся цераз плот
ліловыя гронкі:
хочаш
са мной пазнаёміцца,
бэз?!.
Вагаецца воблікамі —
вядзе
возера з воблакамі
размову.
Цёмныя вулачкі.
Зазірае
у шчыліну неба ветах —
дапытлівы вартаўнік.
Той з дымам,
а той з агнём:
каля плота
з даўгманымі цыбукамі
натоўпяцца дзьмухаўцы.
Босай нагою ручай
кранае жанчына:
лета.
Скокнула з кладкі жабоцька:
дадому
дае дарогу.
Чакаю i чую:
над галавою
грукоча то гром, то цягнік.
Пад мостам.
«Амерыцы кранты!. . » —
два мінчукі
даводзяць адзін аднаму
каля ганку крамы.
Свая гаворка.
«Баба ці дзед?!. » —
з дзьмухаўца
здзьмухвае вецер пушынкі.
Хваля да хвалі:
арэ
возера вецер.
Глыбокае рэчышча.
Карані
кранаюць за рукі:
«Хто ты?!. »
I не хацеў бы, a вабіць:
нашто
я табе здаўся,
яма?!.
Сонца заходзіць:
жарыны —
сосны.
Людзі — сустрэчы.
Перажываю
нейчыя жыцці:
хвіліна — i досыць.
Такую карціну —
i не заўважыць?!.
Дарожны рабочы
малюе чырвоную паласу.
Сонца заходзіць:
выходзяць
навобмацак з лесу цені –
нейчыя павадыры.
Вымкнулі з позірку
i памкнулі
дзве каляіны:
сустрэнуцца — знікнуць
Раніца.
Гракае грак —
сшывае
час i прастору
суровай ніткай.
Схіліўся над вежаю —
выклікае
са сховішчаў здані:
срабрысты месяц.
Які пацалунак!. .
З гладышкі
жанчына п'е сырадой.
Пазнала здалёк:
у завулку
бярэзіна —
усюды-вестка.
Ці ёсць хто тут?!.
Затрапятала
полымем свечка
i рэхам
азвалася ціша:
апліца ў гарах.
Верасень.
Свецяць з лістоты
ліхтарыкі —
жалуды.
Усё тое самае?. .
Наваколле
ператлумачвае дождж.
З лета — у восень:
плыве
над голаю пожняю
павуцінка.
«Нашая хата
намі багата»:
паабтулялі
апенькі пень.
«Я лішні?!. » —
у наваколля
пытаецца дзьмухавец.
Халоднае сонца.
Нешта шукае,
а што — не ўспомніць:
блукае
у полі дождж.
Хоць нехаця, а абдымае
агонь галіны:
у пустцы імжа,
у імжы цяпельца.
I заржавеў,
a ўсё роўна
трымае ранейшае перакананне:
ланцуг.
I тут вяршыня,
i тут!. .
З гары
коціцца камень.
Цямнее:
кудысьці
знікаюць хаты,
адкульсці
глядзіць зіма.
Што мае — хавае:
плыве
над горадам хмара.
Набрала i да грудзей
прытуляе: рада
дзяўчыка
i булкі рады.
Голае поле.
Таполя
у згашаных бліскавіцах.
Апошні — i лішні:
пад плотам
стуліўся снег.
То выгляне з-за сасны,
то з-за голага голля:
усюды ты дома,
маладзічок.
Зялёнае дзіва:
скубе
траву гусянятка.
І звоняць званы,
i грукаюць перуны:
маланка
пайшла сустракаць Вялікдзень.
Сюды i адсюль:
на плынь
паклалася кладка—
збірае мыту?!.
Пралескі цвітуць.
У капліцы
адчынены дзверы.
Тут усё добра?!. —
З пупышак
бярозавых выглядаюць
у свет лісты.
Запальвае свечку ад свечкі
сястра Тэрэза
i мне падае:
трымаю
малітву агню.
Лопае крыллем
i ручаінай
ляціць нейкі птах:
ах, сама ручаіна.
Бязлюдны прыпынак.
Ківае
галінкай зялёнай вішня.
Рог затрубіў у гарах —
лагчына
ўздымае голаў.
Тут дуб,
там бярэзіна:
пераходзіць
вясна памежжа.
Кураць напару:
хапае дым
з вуснаў дзяўчыны вецер.
Выглянула з-за хмараў —
i набыло
мэту наўколле:
да сонца з сонцам!. .
«На табе!. . » —
Падаюць
адна адной рукі бабулі:
не бачыліся сто гадоў.
У слёзах:
усыпалі дол
яблыневыя пялёсткі.
Ступіў на той бок,
а на гэтым спыніўся:
над ручаінай —
масток.
Справа ружовы бэз,
злева белы...
«Каторы бліжэйшы?» —
пытаецца прыгажосць.
Спачатку насустрач,
а потым разам!. .
Хапае
фантан у абдымкі дождж.
Хаваецца дрэва за дрэвам
i за сцяною сцяна:
гуляе
у хованкі краявід.
Хто першы?!.
Над сцежкай
напнулася павуціна.
Варушыцца куст:
усяліўся
у постаць вецер.
Хваля на хвалях:
плыве
качка ў сутонне,
ў світанак — лебедзь.
Кінула недапалак
на брук дзяўчына
i затаптала абцасам:
так яму й трэба,
аматару пацалункаў!. .
Ен праганяе,
яна спыняе:
о ружа, о дождж!. .
Думкі — аблокі:
гapa
ўглядаецца ў заўтра.
І галавой, i хвастом
матляе
на пасвішчы конь: тагo,
хто бачыць яго,
вітае?!.
Дык тут цэлы свет!. . —
Уздымае
з-за агароджы сляпой ліхтарык
асот.
Бяжыць — а на месцы:
яліны
удумваюцца ў ручай.
Аблокі i сонца:
з рамонкам
знаёміцца матылёк.
Бязлюдны паўстанак.
Ba ўсе бакі
разгортваецца бязмежжа.
Стала на пень
i тое, што прамаўляла
учора людзям,
цяпер прамаўляе ялінам:
Урсула Урст.
З хлебам у дзюбе:
схапіла i паляцела
абы-куды чайка.
Гармідар ззаду.
Лічыць дажджыны трава,
а сквар
злізвае: ліпень.
Даткнулася ценем
i адышла
далей датыкацца:
дзяўчына.
Што там, за імі?
У дрэў
прывідныя абліччы.
Выспалася?!.
Паўстае
з возера выспа.
На рынку:
паказвае год
людзям свае малюнкі.
Зірнула,
ўсміхнулася,
пацалавала
дзяўчына люстэрка:
свята,
якое заўжды з сабой.
Белыя караблі —
заплылі
у мора блакіту аблокі:
мо з мэтаю?!.
Мо без мэты?!.
Завулак у пнях,
на пні
паклалася ежа:
ў пільцоў
абедзенны перапынак.
Апосталы глыбіні —
выходзяць
з возера валуны:
дзе дно — там плытка?!.
І сонца, i дождж:
святкуе
трава сустрэчу.
Дзе захад?
Дзе ўсход?
Абдымае
вятрак прастору.
Хто яны мне?!.
Знікае
паволі аўтобус:
у тварах вокны.
Каб падымацца і апускацца:
ў нахіл
нейчымі целамі
ўклаліся пліты —
маім таксама.
Застракатала сарока;
збірае
гукі туман.
Падае шышка з хваіны;
наставіў
далоні дол.
Ліпеньскі сквар.
Да ног
лашчыцца возера:
«Я з табою!. . »
Дзядоўнік зацвіў:
займелі
чмялі амбасаду.
І ў кожным
я нешта забыў?!.
Збіраю
ў сустрэчу абліччы.
Спярша запярэчыць,
тады захопіць
i адпусціць не захоча:
ажынавы куст.
«Хочаш напіцца?!. —
Гуляе
хваля з галубкаю,—
Вось я, пі!. . »
Тралейбус спыняецца.
Саступаюць
людзі ў імглу:
я з імі.
То скіне з нагі чаравічак,
то зноў абуе...
Пад каланадай
глядзіць у вочы
выпадку незнаёмка.
Счэрпваю з кветак
кепкай расу:
Рарон —
слёзныя сувеніры.
Зайшоў за вароты
i з-за варотаў вярнуўся:
быццам кагосьці, з сабою
прывёў сябе.
Гамонка змывае гамонку:
там вуліца,
тут ручай.
«Вось я!. . » —
Ўвабралася ў радасць
i ўсім
дорыць яе рабіна.
У горадзе мур:
з адтулін
цэліцца даўніна.
Быццам нічога не здарылася –
між сабою
гутараць местачкоўцы:
а я
заблудзіўся!. .
Нешта заўважылі?!.
Над ручаінай
лётаюць жвава стракозы —
з біноклямі ў галавах.
Даткнулася:
мыю твар
світальнаю павуцінай.
У сінім:
абсягі
займае далечыня.
Варта за вартаю:
прапускакщь
у горад ручай
валуны.
Пасоўваецца ўзбярэжжам
сямейная пара,
сабака наперадзе:
дырыгуе?!,
Сонца хаваецца.
Да акна
паварочваецца сланечнік.
Жвавяцца за драцяной
агароджаю птушкі
у маляўнічых уборах,
а — апускаю вочы.
Паспеў —
у свабоду
зрываецца з клёна ліст.
Бязмежжа згусцілася:
карабель
гудкамі абмацвае наваколле.
Грэецца ў бабіным леце:
босы
на камені след.
Зайду —
апрануся ў стагоддзі:
чакае
ля вежы дзень.
І ты сярод ix!. .
У затоцы
плавае сярод качак
i лебедзяў жоўты
кляновы ліст.
Сонца хаваецца.
У людзей
прыгожыя твары.
Ад сёння нічога не застанецца?!.
Мяце
ходнік прад кнайпаю
гаспадыня.
Трава на асфальце.
Пакуль стане сенам,
яе не стане:
авечкі, праўда?!.
Аўтадафэ.
На ўзгорак
выйшлі бяроза i клён:
гладзіце!. .
Быў бы дзіком —
займеў бы
спажытак: па жалудах
бадзяецца вецер.
Займелі вагу:
ў павуціну
уклаліся кроплі.
«Дзе той капуцын, якога
я некалі бачыла тут?. . » —
Зазірае
мне ў твар старая.
У гутарцы:
то з таго,
то з гэтага дрэва злятае
барваны ліст.
Словы згарнуліся ў немату –
у раллю
уклалася лета.
Знасіліся чаравікі:
рады,
што вызваляюцца ад мяне?!.
Паклаўся на пень
залацісты ліст:
нешта
намерваецца папытацца?!.
З'еў цені,
з'ядае твары:
туман
на вуліцах i ў завулках.
У чорным, з пазнакаю белай —
углыбіню
нырае i зноў вынырае:
качка-манашка.
Падняў з зямлі ліст
залаты: перайду
з ім вуліцы i завулкі.
Скасілася кукуруза:
спрабуюць
вырвацца з поля
абураныя камлюкі.
Вера,
надзея,
любоў —
праз туман
прабілася сонца.
Сцежка спынілася:
дол
услала лістота.
Начныя завулкі.
Знаходзяць
цень ад мяне ліхтары:
«Дык вось ён!. . »
Гатовы да абароны?!.
Дровы
чакаюць зіму.
Пара дэвальвацыі:
залатоўкі
шпурляе бярэзіна,
клён — рублі.
Усіхні знаёмца —
хапае
вецер за рукі:
«Ну дык хадзем!. . »
Нешта забылася?
У акно
ўглядаецца поўня.
Туды i сюды:
здабывае
з нетраў прасторы ў вежы
маятнік час.
Яшчэ бачыш сонца?!.
За грамадою
цёмных аблокаў
свеціцца аблачынка.
Яліна каля дарогі —
наказ у дарогу:
мо мне, мо табе.
Нехта пастукаўся —
выйшаў
у ноч: да твару
даткнулася далечыня.
З адвагаю i вагой
на хваіне
збіраюцца кроплі:
хто зараз?!.
Холадна.
Рукі
уцягваюцца ў рукавы.
Абмацвае вецер
галіны:
ці ўсе
лісты абляцелі?!.
Прыйшоў,
па траве патаптаўся
i адышоў за ўзгоркі:
першы мароз.
Замкнуліся дзверы:
кладзецца
разам з ключом у кішэню
гук.
Абапал дарогі бярэзіны:
падаюцца
адна за адною
ў зімовы змрок.
Можа, абудзіцеся?!.
З валунамі
вядзе гаворку зіма.
Свеціцца ў цемры акно:
завіруха,
ідзі папытайся,
хто там.
Вецер i снег.
Шкада мне
вас пакідаць у полі,
мае с ляды.
