Невядомая нам краіна: Беларусь у яе этнаграфічных межах / The Country We Don't Know: Belarus in its Ethnic Borders

Анатацыі ў кнізе няма. З прадмовы: У асноўным этнічная тэрыторыя беларусаў склалася ў другой палове XIX ст., калі ўсе беларускія землі знаходзіліся ў складзе Расійскай імперыі. У гэты час расійскія навукоўцы прызналі існаванне самабытнага славянскага народа пад новай назвай «беларусы». Гэты тэрмін стаў новым палітонімам, які замяніў старую назву «літвіны». Падчас перапісу 1897 г. беларусы заявілі пра сябе на ўвесь голас. Адпаведна, сталі з’яўляцца мапы, дзе як беларускія былі пазначаны Вільня і Трокі, Дзвінск і Смаленск разам з Бранскам, Старадубам і Беластокам. Незадоўга да перапісу беларускую этнічную тэрыторыю акрэслілі ў трэцім томе «Живописной России», які быў выдадзены ў 1882 г. Такім чынам, 25 сакавіка 1918 г. БНР была абвешчана ў сваіх этнаграфічных межах, бо папярэднія спробы стварыць літоўска-беларускую дзяржаву як спадкаемцу ВКЛ не знайшлі падтрымкі ў літоўцаў. 1 студзеня 1919 г. бальшавікі ў Смаленску абвясцілі БССР у тых самых гістарычных межах, што і БНР. На вялікі жаль, у 1991 г. БССР выйшла са складу СССР у значна меншых памерах, бо яе тэрыторыя на працягу XX ст. не раз мянялася. А вось Літва, пабыўшы ў СССР паўстагоддзя, пакінула яго, істотна павялічыўшы сваю тэрыторыю. Пасля таго, як Сталін перадаў Віленшчыну літоўцам, а Беласточчыну палякам, пытанне аб гэтых этнічных беларускіх тэрыторыях фактычна было пад забаронай. Згадваць часткі Беларусі, якія засталіся па-за межамі СССР, як беларускія было нельга. Зараз нам ужо добра вядомыя Полацкая дзяржава, ВКЛ, БНР і БССР. А дзе ж іншыя дзяржаўныя ўтварэнні нашых продкаў? Чаму яны не згаданыя ў школьных падручніках? Чаму ў іх адсутнічае, напрыклад, параграф пра Вялікае княства Смаленскае, якое было створана нашымі продкамі крывічамі і было самастойнай еўрапейскай дзяржавай з XII па XV ст.? Пра нашыя этнічныя тэрыторыі зараз пачалі пісаць і эканамісты. Напрыклад, Уладзімір Акуліч лічыць: «Для Беларусі асноўныя эміграцыйныя плыні можна чакаць з правінцыйных раёнаў Расіі. Гэта шмат, калі ўлічыць, што трэць этнічнай тэрыторыі сёняшняй Беларусі знаходзіцца ў складзе Расіі. Гэта Смаленская, Бранская вобласці, частка Пскоўскай вобласці, дзе жыве значная колькасць абрусеўшых беларусаў». Книга «Невядомая нам краіна: Беларусь у яе этнаграфічных межах / The Country We Don't Know: Belarus in its Ethnic Borders» автора Алег Трусаў оценена посетителями КнигоГид, и её читательский рейтинг составил 8.00 из 10.
Для бесплатного просмотра предоставляются: аннотация, публикация, отзывы, а также файлы для скачивания.