Читать онлайн «Sinifdənxaric oxu»

SİNİFDƏNXARİC OXU

ƏDƏBİYYAT

İÇİNDƏKİLƏR

Nağıl və rəvayətlər

Ən böyük dövlət (Türk xalq nağılı)      7

Taxta qılınc (Azərbaycan xalq nağılı)      8

Ölən ədalət (Avropa xalq ədəbiyyatından)      13

Uzunçuluq xəstəliyi (Ərəb xalq nağılı)      17

Şirvan qazisi (Azərbaycan xalq nağılı)      18

Dəniz suyu nə üçün duzludur (Yapon nağılı)

(Tərcüməçi: M. Fərziyeva)      24

Müəllif hekayə və nağılları

Nizami Gəncəvi “İskəndərin dirilik suyu

axtarması” (“İskəndərnamədən”)      32

Nizami Gəncəvi “Zalım padşahla düzdanışan kişinin dastanı” (“Sirlər xəzinəsi”ndən)      36

Cəlil Məmmədquluzadə “Yan tütəyi”      39

Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev “Ovçu Qasım”      49

Yusif Vəzir Çəmənzəminli “Əziz”      54

Süleyman Sani Axundov “Qan bulağı”      57

Mikayıl Rzaquluzadə “Qış yuxusu”      63

Mehdi Hüseyn “Hophop”      67

Mirzə İbrahimov “Göyərçinlərim”      92

Mir Cəlal “Gülgəz”      104

Sərhənd “Balaca qara balıq”      115

İsa Muğanna “Qayım qaya”      135

Əli Səmədli “İtirilmiş açar”      140

Zahid Xəlil “Yalançı sözlər”      144

Aqil Abbas “Dolu” (romandan parçalar)      147

Sevinc Nuruqızı “Qızılbaşlar”       159

Dünya yazıçılarının nağıl və hekayələri

Andersen “Kralın təzə libası”

(tərcüməçi: Səkinə Hüseynova)       166

Cek London “Dönük”

(tərcüməçi Cavid Babək)      172

Oskar Uayld “İnfantanın ad günü”

(tərcüməçi: N. Cabbarlı)      192

Tomoyi Nodo, “Tenqunun sehrli plaşı”

(tərcüməçi: N. Cabbarlı)       212

Topelius Zaxarias “Dərzi Finlandiyanı İsveçə

necə tikdi” (tərcüməçi: N. Cabbarlı)       216

NAĞIL VƏ

RƏVAYƏTLƏR

ƏN BÖYÜK DÖVLƏT

(Türk xalq nağılı)

Keçmiş zamanlarda bir cavan oğlan həmişə öz kasıblı-ğından şikayət edərdi.

– Ah, nə yaxşı olardı ki, mənim də böyük bir dövlətim olaydı! Onda mən həmişə deyib-gülüb yaşardım! – deyə o həmişə zarıldayardı.

Bir qoca daşyonan onun evinin yanından keçəndə oğla-nın sözlərini eşidib dedi:

– Sən nədən şikayətlənirsən? Sən ki, böyük dövlət sahi-bisən!

– Mən dövlət sahibiyəm? – deyə oğlan təəccüb elədi. – Bəs hanı?

– Sənin gözlərin. Sən bir gözünün əvəzinə nə almaq is-tərdin? – deyə qoca ondan soruşdu.

– Sən nə danışırsan?! – deyə oğlan təşvişlə ona cavab verdi. – Mən gözümü heç bir xəzinəyə dəyişmərəm.

– Yaxşı, – deyə daşyonan sözünə davam etdi. – Onda gəl əllərini ver kəsilsin. Əvəzinə çoxlu qızıl alarsan!

– Yox, mən əllərimi qızıla satmaram, – deyə oğlan cavab verdi.

Daşyonan dedi:

– İndi görürsən ki, necə dövlətlisən? Bəs nə üçün şika-yətlənirsən? Mənə inan, insan üçün ən böyük dövlət – qüv-və və sağlamlıqdır. Bunları heç bir pulla almaq olmaz!

Qoca bunu deyib öz yoluyla çıxıb getdi.

Taxta qılınc

(Azərbaycan xalq nağılı)

Biri var idi, biri yox idi, bir padşahın bir oğlu, bir də arvadı var idi. Bir gün bu padşah oğlu-nu, vəzirini, vəkilini götürüb qo-şun ilə şikarə çıxır. Xeyli ov elə-dikdən sonra, bir gözəl çəməndə çadır qurub, oturaq edirlər.

Padşahın oğlu həya etdiyin-dən, öz çadırını bir kənarda qu-rur. Padşah oğlunu çox istədi-yindən, tez-tez onu yoxlar. Yenə də qalxıb oğlunu yoxlamağa ge-dir. Gəlib çadıra girdikdə, baxıb görür ki, çadırın dalından bir qızıl ilan içəri girib oğlunu çalmaq üzrədi. Tez padşah başmağının bir tayını su ilə doldurub, ilanın qabağına qoyur. İlan su içir, qayıdır. Padşah oğlunu oyadıb deyir: