Читать онлайн «Пережитки древнего миросозерцания у белорусов»
Автор Адам Богданович
Пережитки
древняго мiросозерцанiя
у бѣлоруссовъ
Этнографическiй очеркъ
А. Е. Богдановича
Гродна
Губернская Типографiя
1895
Дозволено цензурою 3-го Iюля 1895 г. - Г. Вильна.
ОГЛАВЛЕНIЕ
Отъ автора
Введенiе
I. Пережитки фетишизма
II. Пережитки анимизма
III. Пережитки олицетворенiй
IV. Пережитки солнечнаго культа
V. Олицетворенiе зла
VI. Сообщники нечистой силы
VII. Способы лѣченiя, основанные на суевѣрныхъ представленiяхъ, и колдовство
VIII. Разныя мелкiя суевѣрiя
Краткiй предметный указатель
Выданне падрыхтавана па экземпляры, які захоўваецца у фондах
Літаратурнага музея М. Багдановіча
Камп'ютэрная рэканструкцыя выдання 1895 года
А. Вейнка
Навукова-папулярнае выданне
Багдановіч Адам Ягоравіч
ПЕРАЖЫТКІ
СТАРАЖЫТНАГА СВЕТАСУ3ІРАННЯ
Ў БЕЛАРУСАЎ
Этнаграфічны нарыс
Рэпрынтнае выданне
Mінск, выдавецтва "Беларусь"
Адказная за выпуск С. А. Корань
Мастацкi рэдактар В. Р. Мiшчанка
Падпісана да друку з арыгінала-макета 19. 01. 95. Фармат 70×100 1/32. Папера aфc. № 1. Афсетны друк. Ум. друк. арк. 7,8. Ум. фарб. -адб. 8,28. Ул. -выд. арк. 7,1. Тыраж 6000 экз.
Зак. 810
Ордэна Дружбы народаў выдавецтва "Беларусь" Міністэрства культуры i друку Рэспублікі Беларусь. Ліцэнзія ЛВ № 2.
220600, Мінск, праспект Машэрава; 11.
Мінская фабрыка каляровага друку. 220115, Мінск, вул. Каржанеўскага, 20.
3900000000-008
Б ——————— 03-95
М 301(03)-95
ISBN 985-01-0057-5
© Выдавецтва "Беларусь", 1995
ДА 100-ГОДДЗЯ ВЫХАДУ КНІГІ
Адам Ягоравіч Багдановіч (1862-1940) вядомы ў гісторыі беларускай культуры найперш як бацька Макама Багдановіча. Ён аказаў вялізны ўплыў на фарміраванне асобы вялікага паэта, aca6icra займаўся выхаваннем сына. Пазней ён напіша: "Мае дзеці, у тым ліку i Максім, паступалі ў гімназію з поўным маленькім колам ведаў i аб мінулым i аб yciм акаляючым свеце". Да паслуг паэта была вялiкая бібліятэка бацькі, глыбока дэмакратычнага, адукаванага i культурнага чалавека, які меў шырокія знаёмствы ў колах прагрэсіўнай рускай інтэлігенцыі.
Але не менш важнае значэнне для станаўлення Максіма як паэта мела фальклорная спадчына беларусаў, зборам i даследаваннем якой займаўся Адам Ягоравіч падчас свайго жыцця на Радзіме. Назiраниi i запісы даследчыка з быту, жыцця i культуры беларускага народа неаднаразова друкаваліся у мінскай i гродзенскай перыёдыцы i паставілі яго ў адзін рад з буйнейшымі белаpycкімі этнографамі XIX стагоддзя. Вынікам гэтай працы стала кніжка "Пережитки древняго мiросозерцанiя у бѣоруссовъ", без цытавання якой i дасюль не абыходзіцца ніводнае сур'ёзнае даследаванне беларускага фальклору.
Безумоўна, у сучаснага чытача Уводзіны да яе могуць выклікаць супярэчлівае пачуццё. Тут аўтар выступае з пазіцый адукаванага на расейскі манер тутэйшага інтэлігента, які з кніжак ідэалістычна ўспрымаў культуру рускага народа, спрабуючы быць, на ягоную думку, падкрэслена аб'ектыўным да духоўнага жыцця беларусаў.
I усё ж Уводзіны з'яўляюцца цікавымі i павучальнымі для нас. Па-першае, яны паказваюць, якую "асветніцкую" работу праводзілі ў нашай краіне царскія ўлады, прышчапляючы пагарду да ўсяго свайго сярод інтэлігентаў, выхадцаў з беларусаў.
древняго мiросозерцанiя
у бѣлоруссовъ
Этнографическiй очеркъ
А. Е. Богдановича
Гродна
Губернская Типографiя
1895
Дозволено цензурою 3-го Iюля 1895 г. - Г. Вильна.
ОГЛАВЛЕНIЕ
Отъ автора
Введенiе
I. Пережитки фетишизма
II. Пережитки анимизма
III. Пережитки олицетворенiй
IV. Пережитки солнечнаго культа
V. Олицетворенiе зла
VI. Сообщники нечистой силы
VII. Способы лѣченiя, основанные на суевѣрныхъ представленiяхъ, и колдовство
VIII. Разныя мелкiя суевѣрiя
Краткiй предметный указатель
Выданне падрыхтавана па экземпляры, які захоўваецца у фондах
Літаратурнага музея М. Багдановіча
Камп'ютэрная рэканструкцыя выдання 1895 года
А. Вейнка
Навукова-папулярнае выданне
Багдановіч Адам Ягоравіч
ПЕРАЖЫТКІ
СТАРАЖЫТНАГА СВЕТАСУ3ІРАННЯ
Ў БЕЛАРУСАЎ
Этнаграфічны нарыс
Рэпрынтнае выданне
Mінск, выдавецтва "Беларусь"
Адказная за выпуск С. А. Корань
Мастацкi рэдактар В. Р. Мiшчанка
Падпісана да друку з арыгінала-макета 19. 01. 95. Фармат 70×100 1/32. Папера aфc. № 1. Афсетны друк. Ум. друк. арк. 7,8. Ум. фарб. -адб. 8,28. Ул. -выд. арк. 7,1. Тыраж 6000 экз.
Зак. 810
Ордэна Дружбы народаў выдавецтва "Беларусь" Міністэрства культуры i друку Рэспублікі Беларусь. Ліцэнзія ЛВ № 2.
220600, Мінск, праспект Машэрава; 11.
Мінская фабрыка каляровага друку. 220115, Мінск, вул. Каржанеўскага, 20.
3900000000-008
Б ——————— 03-95
М 301(03)-95
ISBN 985-01-0057-5
© Выдавецтва "Беларусь", 1995
ДА 100-ГОДДЗЯ ВЫХАДУ КНІГІ
Адам Ягоравіч Багдановіч (1862-1940) вядомы ў гісторыі беларускай культуры найперш як бацька Макама Багдановіча. Ён аказаў вялізны ўплыў на фарміраванне асобы вялікага паэта, aca6icra займаўся выхаваннем сына. Пазней ён напіша: "Мае дзеці, у тым ліку i Максім, паступалі ў гімназію з поўным маленькім колам ведаў i аб мінулым i аб yciм акаляючым свеце". Да паслуг паэта была вялiкая бібліятэка бацькі, глыбока дэмакратычнага, адукаванага i культурнага чалавека, які меў шырокія знаёмствы ў колах прагрэсіўнай рускай інтэлігенцыі.
Але не менш важнае значэнне для станаўлення Максіма як паэта мела фальклорная спадчына беларусаў, зборам i даследаваннем якой займаўся Адам Ягоравіч падчас свайго жыцця на Радзіме. Назiраниi i запісы даследчыка з быту, жыцця i культуры беларускага народа неаднаразова друкаваліся у мінскай i гродзенскай перыёдыцы i паставілі яго ў адзін рад з буйнейшымі белаpycкімі этнографамі XIX стагоддзя. Вынікам гэтай працы стала кніжка "Пережитки древняго мiросозерцанiя у бѣоруссовъ", без цытавання якой i дасюль не абыходзіцца ніводнае сур'ёзнае даследаванне беларускага фальклору.
Безумоўна, у сучаснага чытача Уводзіны да яе могуць выклікаць супярэчлівае пачуццё. Тут аўтар выступае з пазіцый адукаванага на расейскі манер тутэйшага інтэлігента, які з кніжак ідэалістычна ўспрымаў культуру рускага народа, спрабуючы быць, на ягоную думку, падкрэслена аб'ектыўным да духоўнага жыцця беларусаў.
I усё ж Уводзіны з'яўляюцца цікавымі i павучальнымі для нас. Па-першае, яны паказваюць, якую "асветніцкую" работу праводзілі ў нашай краіне царскія ўлады, прышчапляючы пагарду да ўсяго свайго сярод інтэлігентаў, выхадцаў з беларусаў.
